EMAR’ın açılışından bu yana bir yılı geçti. Çeşitli alanlardaki gelişmeleri şöyle özetleyebiliriz:

1. EMAR’ın kendi binasının tamir ve hazırlık işleri yürüyor. 

2. Vakıf bünyesindeki çalışmaların daha verimli yürütülmesi için makine araç-gereç altyapısının iyileştirilmesi için çeşitli girişimleri sürdürüyoruz.

3. Web sitesinin çok sık yenilenememesinden memnun olduğumuzu tabii ki söyleyemeyiz. Ancak, perde arkasında işçi-sendikal harekete ilişkin güçlü bir veri bankası hazırlığı tüm hızıyla devam ediyor.  Bu veri bankası ilk planda, Vakıf bünyesinde çalışma yürüten araştırmacı-incelemeci bilim insanlarının kullanımına açık olacak. Giderek tüm kamuoyunun kullanabileceği bir dijital platform oluşturmak da bir sonraki aşamanın hedefidir.

4. Sendikal yayınların dijital arşivinin hazırlanmasında geldiğimiz aşama şöyle:
   • Banks, Basisen, Belediye-İş, Çimse-İş, Demiryol-İş, Deri-İş, Haber-İş, Harb-İş, Hava-İş, Kristal-İş, Petrol-İş, Sağlık-İş, Şeker-İş, Selüloz-İş, Tekgıda-İş, Tes-İş, Tez Koop-İş, TGS, Toleyis, Tümtis, Yol-İş, Türk Metal, TÜRK-İŞ, Genel-Maden-İş, T.Dokgemi-İş, Otomobil-İş, Banksen, Lastik-İş, Birleşik Metal-İş, Basın-İş, Tekstil-İş, DİSK, Tarım-İş, Özçelik-İş, HAK-İŞ, KESK, Eğitim-Sen, Laspetkim-İş, T.Maden-İş, Çelik-İş, Limter-İş, Tek Eğitim Büro-İş, Tüm Maliye-Sen, Dev Maden-Sen, Tüm Bel-Sen, Ses gibi sendikal örgütlerin elimizdeki arşivde bulunan tüm yayınlarının dijital taraması tamamlandı. Buna ek olarak İSTA Haber Ajansı Haftalık İşçi Bülteni gibi başka bazı yayınların da dijital taraması sona ermek üzere. Bütün taramalar  (.pdf) dosyaları halinde sonlandırılıyor.
   • Taramaların sona ermesinin ardından, esasen aynı sürecin parçası olarak, bu kez araştırmacı-incelemeci bilim insanlarının / sendika uzmanlarının EMAR bünyesindeki çalışmalarında kullanabilmeleri için bir VERİ BANKASI kurulması, projenin hedefidir. Buradaki gelişmeleri de zaman zaman kamuoyu ile paylaşacağız.
   • 1980 öncesi ve sonrasında sendikalar tarafından yayınlanmış, herhangi bir şekilde dijital ortama aktarılmamış dergi, kitap, broşür, el ilanı, afiş ve bildiri gibi yayınlara ihtiyacımız büyüktür. Elinde işçi-sendika yayınlarından bulunduran, kendi özel arşivinin dijital ortamda değerlendirilmesiyle işçi sınıfı tarihinin bir sayfasının daha koruma altına alınmış olacağı inancında olan arkadaşlarımız bizimle ilişkiye geçerlerse (bilgi@emarvakfı.org) seviniriz. Daha önce de belirttiğimiz üzere, EMAR Vakfı, siyasi düşünce ve eğilim ayrımı yapmaksızın tüm sendikal yayınların dijital ortamda bir havuzda biraraya getirilmesinin, hem işçi sınıfı tarihinin çeşitli belgelerini koruma altına almak, hem de mücadelenin ileriye götürülmesi için bir temel oluşturmak açısından kaçınılmaz ve mutlak gerekli olduğu düşüncesindedir. Bu nedenle projeye tüm işçi, araştırmacı kesimlerin destek vermesini bekliyoruz.
5. “Türkiye İşçi Sınıfı - Sayısal Döküm ve Genel Çerçeve” başlıklı projede ise, epeyce veri ve bilgi toplanmış durumda. Bunların bir kısmını, devletin “işkolları” ve “hizmetkolları” diye birbirinden ayırarak verdiği sendikal üyelik verilerini, herkesin anlayacağı bir tablo düzeni içinde vermeye başladık. Tabii burada çok çeşitli sıkıntılar olduğunu belirtmemizde yarar var.
   Birincisi, devlet ve iktidardaki yönetici sınıf klikleri,  kısa ve uzun dönemli amaçlarına uygun olarak, istatistiksel bilgilerin sınıflanmasında, hazırlanmasında ve de sunulmasında en hafifinden aldatmaca denilebilecek yöntemlere başvurmaya eskiden beri aşinadır. Burjuvazinin neyi söyleyip sunduğundan çok, neyi gizleyip sakladığının bulunup çıkartılması ve sergilenmesi araştırmacılar için olduğu kadar okurlar için de özel bir önem taşıyor. Konunun ayrıntılarına girmeyeceğiz. Ancak, proje çerçevesinde hazırlamakta olduğumuz çalışmanın içinde bunlara yeterince yer vereceğiz.

İşçi sınıfı, çalışma ve yaşam koşulları ve mücadelesine ilişkin, şu belirlemeyi ve uyarıyı yapmamız gerekiyor. 1989’dan itibaren, Sovyetler Birliği’nden beslenen Doğu Avrupa ülkelerindeki rejimlerin ve ardından Sovyetler Birliği’nin çöküp dağılmasıyla birlikte dünyasal çapta büyük değişikler oldu, oluyor, zaten başlamış olan çeşitli süreçler de büyük sıçramalarla ilerliyor.

En başta, tüm dünyada değer yasasının işlediği, ortada bir Tek Pazarın, Dünya Pazarının olduğu, tartışmasız bir şekilde kendini gösterdi. 2000’lerin başında Çin’in, son yıllarda da Rusya’nın WTO’ya (Dünya Ticaret Örgütü) katılmasıyla Dünya Pazarı iyice perçinlendi.

Dünya pazarına bu dönemde 700-800 milyon yeni işgücü “katıldı”. Bunun yerel işçi sınıfı müfrezelerinin örgütlenme, toplu pazarlık yeteneği ve ücret düzeyleri açısından önemli ve kısa dönemde vahim sonuçları oldu, oluyor, daha da olacağından gari.

Dünya kapitalizmi, küreselleşme dalgası altında, yerel ve yalıtık üretici güçleri birbirine eklemliyor ve teknolojik altyapıda “muazzam” etkileri olan değişimler başlatıyor. “Durmadan yeni sürüm pazarları edinme gereksinimiyle itilen burjuvazi, yeryüzünün tümünü istila ediyor. Her yere girmesi, her yere yerleşmesi, her yerde ilişkiler kurması gerekiyor.”

Bu süreçte, bundan yirmi yıl, hatta on yıl öncesinin kimi meslekleri yok olur ve yerine yenileri ortaya çıkarken, birçok işkolu köklü değişiklikler geçiriyor.  İşçi sınıfının baştan sona, saçından tırnağına kadar yenilendiği bu çerçevede geçmişte yaptığımız tanımları gözden geçirmemiz, yeni durumlara uygun yeni tanımlar yapmamız ve tüm araştırma ve incelemelerimizi bu tanımların ışığında değerlendirmemiz gerekiyor.

Proje kapsamında bu durumları da dikkate alarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yer yer kamuoyunu ulaştığımız noktalar hakkında bilgilendireceğiz.

6. Bu bağlamda, EMAR Kitaplığı’na, yeni yayınları olduğu kadar, işçi sınıfı ve iş-yaşam koşulları çerçevesinde daha önceden Türkçe veya yabancı dilde yayınlanmış kitapları katmayı sürdürüyoruz. Bunların listesini peyderpey yayınlamaktayız.

2015’e girmeye hazırlandığımız şu günlerde, işçi sınıfının iş-yaşam koşulları çerçevesinde ve işçi sınıfı mücadelesinin çeşitli yönleri üzerine kafa yoran, araştırma gayreti içinde olan herkese İyi Yeni Yıllar diliyoruz.

EMAR Vakfı